ΟΤ Forum2: Επεκτείνεται το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου

Άμεση επέκταση του προγράμματος «Φώφη Γεννηματά» για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου, με εξετάσεις για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου, αλλά και περαιτέρω επέκταση από τον Σεπτέμβριο στον έλεγχο για καρδιαγγειακά νοσήματα όπως η υπέρταση, τα αυξημένα λιπίδια και ο σακχαρώδης διαβήτης, προγραμματίζεται από το υπουργείο Υγείας.

Σχετική ανακοίνωση έκανε ο πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Καθηγητής Καρδιολογίας Γεράσιμος Σιάσος, στο πλαίσιο συζήτησης για την τεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό στην υπηρεσία της Υγεία, στο 2o Φόρουμ του Οικονομικού Ταχυδρόμου. Στο πάνελ συμμετείχαν ο καθηγητής Χειρουργικής Τραύματος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Harvard Γιώργος Βέλμαχος και ο πρόεδρος των Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων Αρεταίειο και Αιγινήτειο καθηγητής Χειρουργικής Νίκος Αρκαδόπουλος.

Ο κ. Σιάσος εξήγησε ότι, όπως συμβαίνει τώρα που οι γυναίκες 50-69 ετών με ένα μήνυμα στο κινητό δέχονται ειδοποίηση για δωρεάν ψηφιακή μαστογραφία, αντίστοιχα, οι επόμενες εξετάσεις που θα κληθεί ο πληθυσμός για έλεγχο, θα αφορούν εξετάσεις για καρκίνο παχέος εντέρου και τραχήλου μήτρας. Αντίστοιχα, οριζόντια, για όλο τον πληθυσμό της κατάλληλης ηλικίας θα ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο πρόγραμμα μαζικού προληπτικού ελέγχου για καρδιαγγειακή νόσο, υπέρταση, υπερλιπιδιαιμία και διαβήτη.

Ψηφιακός ιατρικός φάκελος

«Η Ελλάδα έχει κάνει άλματα στη ψηφιακή μεταρρύθμιση στον χώρο της υγείας. Από ουραγοί γίναμε πρωτοπόροι!» δήλωσε ο κ. Σιάσος.

Προανήγγειλε δε ότι η ψηφιοποίηση του συστήματος υγείας από το υπουργείο Ψηφιακής Μεταρρύθμισης θα εφαρμοστεί από το 2023.

Η εφαρμογή του ψηφιακού ιατρικού φακέλου, είπε ο πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, θα επιτρέψει τόσο στους ασθενείς όσο και στους γιατρούς να έχουν πρόσβαση σε εξετάσεις, βεβαιώσεις και νοσηλείες από το κινητό τηλέφωνο ή τον υπολογιστή.

Θα λυθεί έτσι το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλοί ασθενείς όταν μεταφέρονται από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, οπότε ο αρχικός ιατρικός φάκελος δεν είναι πια προσβάσιμος και οι εξετάσεις πρέπει να επαναληφθούν.

«Βλέπουμε συχνά ασθενείς να αδειάζουν στο γραφείο εξετάσεις και φάρμακα και προσπαθούμε να βρούμε τη χρονική σειρά» επισήμανε ο κ. Σιάσος αναφερόμενος στη σημερινή κατάσταση.

Με τον ψηφιακό φάκελο η Ελλάδα ακολουθεί τα βήματα μεγάλων νοσοκομείων του εξωτερικού. Στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης, ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου, το χαρτί έχει καταργηθεί από το 2016 χάρη σε πρόγραμμα ψηφιοποίησης ύψους 1,2 δισ. δολαρίων, ανέφερε ο Γιώργος Βέλμαχος, πρωτοπόρος της χειρουργικής τραύματος.

Χάρη στον ψηφιακό φάκελο «υπάρχει συνέχεια στη νοσηλεία όταν οι ασθενείς μεταφέρονται σε άλλο νοσοκομείο» είπε.

Πέρα από την εύκολη πρόσβαση στα δεδομένα, η ψηφιοποίηση έχει επίσης το δυναμικό να μειώσει τα ιατρικά λάθη, τα οποία σύμφωνα με μελέτη του αμερικανικού Εθνικού Ιδρύματος Επιστήμης κοστίζουν κάθε χρόνο 100.000 ζωές μόνο στις ΗΠΑ.

Είναι επομένως μείζον ζήτημα ασφάλειας, πρόσθεσε ο Νίκος Αρκαδόπουλος. Με τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα, είπε, ο ιατρικός φάκελος κάθε ασθενή μπορεί να αλλάξει χέρια 15 φορές μέσα σε τρεις μέρες δημιουργώντας κίνδυνο απώλειας δεδομένων.

Τα δύο πανεπιστημιακά νοσοκομεία αποκτούν τώρα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα για όλες τις λειτουργίες, τόσο τις ιατρικές όσο και τις διοικητικές, με τα δεδομένα να αποθηκεύονται με ασφάλεια σε υπηρεσία cloud.

Το σύστημα θα ενημερώνει ακόμα και τους νοσηλευτές για το πότε κάθε ασθενής πρέπει να λάβει τα φάρμακά του.

«Πρέπει να τελειώσει η εποχή του χαρτιού, η εποχή που κουβαλάμε στοίβες φακέλων στους διαδρόμους» είπε ο κ. Αρκαδόπουλος..

Ο ψηφιακός φάκελος είναι η «πεμπτουσία» της διοίκησης των νοσοκομείων, κατέληξε.

Τηλεϊατρική και αλγόριθμοι

Ενδεικτικό του καταιγιστικού ρυθμού των τεχνολογικών εξελίξεων είναι το γεγονός ότι 6ο 2020 κατατέθηκαν 12.400 αιτήσεις για πατέντες βιοϊατρικής τεχνολογίας, πολύ περισσότερες από ό,τι στους τομείς της κινητής τηλεφωνίας, την πληροφορική και τους υπολογιστές, ανέφερε ο κ. Σιάσος.

Η μηχανολογία, η ηλεκτρολογία, η επιστήμη υλικών, η φαρμακευτική βιολογία φέρνουν έκρηξη συνέργειας και καινοτόμες βιοτεχνολογικές λύσεις, εξήγησε.

Ένας βασικός τομέας προόδου, αναγνώρισαν οι τρεις ομιλητές, είναι η τηλεϊατρική.

«Στην περίπτωση της Covid εφαρμόσαμε τηλεμετρία, ζητώντας από τους ασθενείς να μετρούν στο σπίτι την πίεση, τους παλμούς, τα επίπεδα οξυγόνου και τις αναπνοές» ανέφερε ο κ. Σιάσος. Σύντομα επίσης οι γιατροί θα μπορούν να παρακολουθούν τον ασθενή εξ αποστάσεως μέσω αυτοκόλλητων αισθητήρων που μετρούν την αρτηριακή πίεση σε 24ωρη βάση.

Μελλοντικά δε θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν μετρήσεις από τα λεγόμενα έξυπνα ρολόγια, τα οποία ήδη μετρούν παραμέτρους όπως ο καρδιακός ρυθμός.

Όπως είπε ο κ. Σιάσος, αμερικανική μελέτη σε 300.000 εθελοντές που χρησιμοποίησαν smartwatch για την παρακολούθηση της καρδιάς αποκάλυψε 400 άτομα που έπασχαν από κολπική μαρμαρυγή, μια καρδιακή δυσλειτουργία που μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλικό επεισόδιο.

Μια άλλη σημαντική τεχνολογία που ήδη αρχίζει να εφαρμόζεται σε ορισμένα νοσοκομεία είναι τέλος οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης, οι οποίοι αναλαμβάνουν ένα μέρος του διαγνωστικού τμήματος και επιπλέον προβλέπουν ποια είναι η πιθανή πορεία του ασθενούς.

Στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης, ανέφερε ο κ. Βέλμαχος, χρησιμοποιείται ήδη αλγόριθμος του ΜΙΤ που συνεκτιμά τα στοιχεία τραυματιών και προβλέπει ποια θα είναι η έκβαση.

Σύντομα οι αλγόριθμοι θα αναλάβουν και άλλες περιπτώσεις.