Πάνω από 200 σκευάσματα παρουσιάζουν έλλειψη στα ράφια των φαρμακείων, ακολουθώντας το διαχρονικό μοτίβο. Μεταξύ των φαρμάκων που σημειώνουν έλλειψη φιγουράρουν σκευάσματα για νευρολογικά προβλήματα, αντιδιαβητικά, αντιβιώσεις, εισπνεόμενα για το αναπνευστικό, αντιπηκτικά, φάρμακα για το στομάχι, την οστεοπόρωση και το καρδιαγγειακό. Επίσης, λείπουν και κάποια παιδικά σιρόπια.
Προβλήματα παρουσιάζονται και σε φθηνά και σε ακριβά σκευάσματα, με τις τιμές των φαρμάκων, τις παράλληλες εξαγωγές, αλλά και την παγκόσμια παραγωγή να παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη αυτή που ταλαιπωρεί εδώ και καιρό ασθενείς, γιατρούς και φαρμακοποιούς. Οι ελλείψεις άρχισαν να εκδηλώνονται σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό μετά την πανδημία, όμως ιδιαίτερο προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι το 60% των πρώτων υλών για τα φάρμακα προέρχονται από Ινδία και Κίνα.
Σε σχέση με τις ελλείψεις, όπως αναφέρεται στην έκθεση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), τον Μάιο καταγράφηκε περιορισμένη διαθεσιμότητα σε 216 φάρμακα διαφόρων κατηγοριών και σε 46 σκευάσματα που εισάγονται μέσω του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ). Από τα 216 σκευάσματα, τα 161 διακινούνται από τα φαρμακεία, τα 40 είναι νοσοκομειακά, τα 8 ΜΗΣΥΦΑ, τα 4 σκιαγραφικά και τα 3 εμβόλια. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι πολίτες κάνουν αγώνα δρόμου καθημερινά για την αναζήτηση του φαρμάκου τους, με τον “πόλεμο” για τις ελλείψεις φαρμάκων ειδικά μετά από τη δυσλειτουργία που επέφερε στις αγορές διεθνώς η πανδημία να έχει ενταθεί και με τους φορείς του φαρμάκου να αλληλοκατηγορούνται για την κατάσταση αυτή.
Το 2023, μάλιστα, αποτελεί χρονιά-ρεκόρ από άποψη ελλείψεων φαρμάκων, με τον πρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ηρακλείου Αριστοτέλη Σκουντάκη να επισημαίνει πως βασικές αιτίες που προκαλούν αυτήν την κατάσταση είναι τρεις.
«Ελλείψεις υπάρχουν σε όλες τις κατηγορίες φαρμάκων και αυτό συμβαίνει λόγω των προβλημάτων που υπάρχουν στην παγκόσμια παραγωγή, λόγω της τιμολόγησης των φαρμάκων στην Ελλάδα και λόγω των εξαγωγών. Αν δεν αλλάξει η φαρμακευτική δαπάνη, θα υπάρχει πάντα πρόβλημα με τις ποσότητες φαρμάκων που έρχονται στη χώρα μας και αυτό το θέμα το έχουμε θίξει αρκετές φορές ως κλάδος. Δυστυχώς, όμως, η λάθος νοοτροπία που ακολουθείται τόσο στο φάρμακο όσο και στον χώρο της Υγείας γενικότερα είναι βαθιά ριζωμένη σε όλες τις κυβερνήσεις. Πρέπει όσοι καθορίζουν την φαρμακευτική πολιτική, είτε στην Ευρώπη είτε στην Ελλάδα, να δουν λίγο διαφορετικά τα πράγματα», είπε ο κ. Σκουντάκης περιγράφοντας την κατάσταση στη φαρμακαγορά, με τον ίδιο παράλληλα να υπογραμμίζει πως «ήταν ανεπίτρεπτο αυτό που έκαναν να τα στείλουν όλα στην Ινδία και στην Κίνα με στόχο το φθηνό κόστος παραγωγής», για να σημειώσουμε παράλληλα σε αυτό το σημείο πως αυτή τη στιγμή η Ινδία αποτελεί τον πρώτο παραγωγό, όμως το 70% των δραστικών ουσιών προέρχεται από την Κίνα.
Στο πλαίσιο των μέτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου των ελλείψεων στα φάρμακα, ένα πρόβλημα που απασχολεί ολόκληρη την Ευρώπη, ο ΕΟΦ εφαρμόζει το μέτρο της απαγόρευσης των παράλληλων εξαγωγών φαρμάκων, δημοσιεύοντας τακτικά σχετικές λίστες. Μάλιστα, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοινώθηκαν, οι παράλληλες εξαγωγές κυμαίνονται στο 5% του τζίρου των φαρμακαποθηκών, καταγράφοντας μείωση 27,5%.
Ζητούμενο, ωστόσο, για την εξομάλυνση της κατάστασης με τις ελλείψεις και κατ’ επέκταση την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση του πολίτη, την ίδια ώρα αποτελεί η ανάγκη έγκαιρης λειτουργίας της εφαρμογής παρακολούθησης των ελλείψεων, έτσι ώστε να ενσωματωθούν στο σύστημα όλες οι φαρμακαποθήκες και να αντλούνται αυτόματα τα στοιχεία που αφορούν όλες τις πράξεις διακίνησης και εξαγωγών, προκειμένου το υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΦ να έχουν σε πραγματικό χρόνο ποιοτική και πλήρη εικόνα της κατάστασης στην αγορά φαρμάκου, όπως τονίζει ο ΠΦΣ.
Η βοήθεια της ηλεκτρονικής πλατφόρμας: Διακίνηση σε real time
Χείρα βοηθείας στην όλη κατάσταση με τα φάρμακα επιδιώκει να δώσει το Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων (ΗΣΠαΔιΦ), το οποίο και σκοπό έχει να παρακολουθεί την εγχώρια διακίνηση φαρμάκων.
Πρόκειται για μια ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΟΦ, η οποία θα αποτυπώνει σε real time πωλήσεις και αποθέματα των φαρμακαποθηκών και φαρμακευτικών εταιρειών καθημερινά. Στόχος είναι να υπάρχει έλεγχος απ’ όλους τους φορείς σε ποιο φάρμακο υπάρχει σοβαρή έλλειψη και αν πρέπει να απαγορευθεί η εξαγωγή του ή όχι.
Η ηλεκτρονική πλατφόρμα τροφοδοτείται καθημερινά με δεδομένα μιας ομάδας φαρμάκων από τις αρχές του 2024 και μόλις ολοκληρωθούν οι διεργασίες εξασφάλισης της εγκυρότητάς τους, θα δημιουργηθεί σχετικό application για τα κινητά όλων των πολιτών, το οποίο θα τους διευκολύνει στην αναζήτηση σκευασμάτων που θα παρακολουθούνται από το σύστημα. Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που λειτουργεί ένα τέτοιο σύστημα, δίνοντας το παράδειγμα σε άλλες χώρες να λάβουν παρόμοιες πρωτοβουλίες προκειμένου να ελέγξουν προβλήματα διαθεσιμότητας φαρμάκων.
ΠΗΓΗ neakriti.gr