Πρώην παλαιστίνοι κρατούμενοι περιγράφουν ξυλοδαρμούς, καταναγκαστική ακινησία και τακτικές στέρησης ύπνου. Αντιδράσεις και στο εσωτερικό του Ισραήλ για τις συνθήκες κράτησης.
Κάποτε δυνατός και μυώδης, ο παλαιστίνιος bodybuilder Μοαζάζ Ομπαϊγιάτ δεν μπορούσε καν να περπατήσει όταν αποφυλακίστηκε τον Ιούλιο έπειτα από εννέα μήνες κράτησης στο Ισραήλ.
Τον Οκτώβριο, οι ισραηλινές δυνάμεις πραγματοποίησαν νυχτερινή έφοδο στο σπίτι του και τον συνέλαβαν ξανά.
Στο ενδιάμεσο διάστημα, ο 37χρονος πατέρας τριών παιδιών διαγνώστηκε στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο της Βηθλεέμ με σοβαρή διαταραχή μετατραυματικού στρες. Αιτία της ασθένειάς του ήταν η παραμονή του στην απομονωμένη φυλακή του Κτζίοτ, σύμφωνα με νοσοκομειακά έγγραφα που περιήλθαν στην κατοχή του Reuters.
Τα έγγραφα του δημόσιου νοσοκομείου της Δυτικής Όχθης λένε ότι ο Ομπαϊγιάτ υπέστη «σωματική και ψυχική βία και βασανιστήρια». Εμφάνισε άγχος σοβαρής μορφής, απομονώθηκε από τα μέλη της οικογένειάς του και αποφεύγει να συζητά τις τραυματικές εμπειρίες του.
Οι καταγγελίες για κακοποίηση των παλαιστίνιων κρατούμενων στις ισραηλινές φυλακές έρχονται και πάλι στο επίκεντρο εν μέσω της προσπάθειας που ξεκίνησαν τον Δεκέμβριο διεθνείς παρατηρητές για κήρυξη εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας. Στο πλαίσιο μιας πιθανής συμφωνίας θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί ανταλλαγή χιλιάδων παλαιστίνιων κρατουμένων και ισραηλινών ομήρων που παραμένουν στα χέρια της παλαιστινιακής Χαμάς.
Ακόμα και αν αφεθούν ελεύθεροι, πολλοί «θα χρειάζονται μακροπρόθεσμη ιατρική φροντίδα για να αναρρώσουν από τη σωματική και ψυχική κακοποίηση» δήλωσε ο Κουαντούρα Φάρες, επικεφαλής της Παλαιστινιακής Επιτροπής για Υποθέσεις Νυν και Πρώην Κρατουμένων, κυβερνητικού φορέα στη Δυτική Όχθη. Ο Φάρες δήλωσε ενήμερος για την περίπτωση του Ομπαϊγιάτ.
Ο Μοαζάζ Ομπαϊγιάτ σε νοσοκομείο της Βηθλεέμ τον Ιούλιο, πριν συλληφθεί για δεύτερη φορά (Reuters)
Το Reuters μίλησε σε τρεις παλαιστίνιους άνδρες που τέθηκαν σε κράτηση από το Ισραήλ μετά την επίθεση της Χαμάς που ξεκίνησε τον πόλεμο στις 8 Οκτωβρίου 2023. Όλοι παρέμειναν στη φυλακή για μήνες και τελικά απελευθερώθηκαν χωρίς να έχουν απαγγελθεί κατηγορίες.
Όλοι περιέγραψαν ψυχικά τραύματα τα οποία αποδίδουν στους ξυλοδαρμούς, τη στέρηση ύπνου και φαγητού και την πολύωρη παραμονή σε άβολες στάσεις.
Το Reuters δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει τις συνθήκες της κράτησής τους, ωστόσο οι περιγραφές τους βρίσκονται σε συμφωνία με αναφορές οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Έκθεση που δημοσιοποίησε τον Αύγουστο η υπηρεσία του ΟΗΕ για τα ανθρώπινινα δικαιώματα περιέγραφε καταγγελίες για «βασανιστήρια, σεξουαλική βία και βιασμούς» και «αποτρόπαιες και απάνθρωπες συνθήκες».
Ο Λευκός χαρακτήρισε τις αναφορές «εξαιρετικά ανησυχητικές»
Απαντώντας σε ερώτηση το Reuters, ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι ερευνά αρκετές καταγγελίες για κακοποίηση παλαιστίνιων κρατούμενων, αρνήθηκε όμως «κατηγορηματικά» τους ισχυρισμούς για συστηματική κακοποίηση των Παλαιστινίων.
«Οι τρομοκράτες στις ισραηλινές φυλακές ζουν σε επιτηρούμενες συνθήκες και χώρους κατάλληλους για εγκληματίες» απάντησε σε ερώτηση του Reuters το γραφείο του σκληροπυρηνικού υπουργού Εθνικής Ασφάλειας Μπεν Γκβιρ. «Οι καλοκαιρινές κατασκηνώσεις τέλειωσαν» είπε.
Μιλώντας από το κρεβάτι του νοσοκομείου τον περασμένο Ιούλιο, ο αποστεωμένος πλέον Ομπαϊγιάτ χαρακτηρίζει τις συνθήκες κράτησης «σιχαμερές» και δείχνει ουλές στα αδύναμα πόδια του. Περιγράφει συνθήκες απομόνωσης και πείνας, χειροπέδες και κακοποίηση με μεταλλικές ράβδους, χωρίς να δίνει λεπτομέρειες.
Στις 19 Δεκεμβρίου, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ αποφάνθηκε ότι η κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει στις καταγγελίες για ανεπαρκή σίτιση των παλαιστίνιων κρατουμένων, έπειτα από εκστρατεία οργανώσεων για τη συλλογή υπογραφών.
Το Ισραήλ καταγγέλλει από την πλευρά του κακοποίηση ορισμένων από τους 251 πολίτες του που μεταφέρθηκαν ως όμηροι στη Γάζα μετά τις επιθέσεις της Χαμάς. Έκθεση που δημοσιοποίησε το Σάββατο το ισραηλινό υπουργείο Υγείας ανέφερε ότι οι κρατούμενοι υποβάλλονται σε βασανιστήρια και σεξουαλική και σωματική κακοποίηση, κάτι που η Χαμάς αρνείται.
Χωρίς κατηγορητήριο
Ο Ομπαϊγιάτ παραμένει αυτό το διάστημα σε ένα μικρό κέντρο κράτησης στο Έτζιον, μότια της Βηθλεέμ, σύμφωνα με την οργάνωση Palestinian Prisoners’ Club.
Θα παραμείνει για συνολικά έξι μήνες σε «διοικητική κράτηση», χωρίς απαγγελία κατηγοριών ή δίκη, και ο επίσημος λόγος της σύλληψής του είναι άρρωστος, ανέφερε η οργάνωση. Ο ισραηλινός στρατός διαβεβαιώνει ότι ερευνά όλες τις περιπτώσεις θανάτου Παλαιστινίων στις φυλακές του.
Σύμφωνα με την οργάνωση «Δημόσια Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων στο Ισραήλ» (PCATI), τουλάχιστον 56 Παλαιστίνιοι έχουν χάσει τη ζωή τους σε ισραηλινές φυλακές από την έναρξη του πολέμου, συγκριτικά με 1-2 τον χρόνο τα έτη που προηγήθηκαν.
O Παλαιστίνιος Μοαζάζ Ομπαϊγιάτ δυσκολευόταν να σταθεί όρθιος μετά την πολύμηνη πρώτη κράτησή του (Reuters)
Από την αρχή του πολέμου οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι έχουν τουλάχιστον διπλασιαστεί και υπερβαίνουν σήμερα τις 10.000, εκτιμά η οργάνωση επικαλούμενη δημόσια δικαστικά έγγραφα.
Σύμφωνα με δήλωση του ισραηλινού στρατού ως απάντηση στο Reuters, από την πρώτη επίθεση της Χαμάς έχουν τεθεί υπό κράτηση περίπου 6.000 κάτοικοι της Γάζας.
Σε αντίθεση με τους Παλαιστίνιους από τη Δυτική Όχθη που κρατούνται σύμφωνα με στρατιωτικό νόμο, οι κάτοικοι της Γάζας κρατούνται σύμφωνα με διαφορετική νομοθεσία για τους εκτός νόμου μαχητές.
Ο ίδιος νόμος επιτρέπει την κράτηση παλαιστινίων σε απομόνωση, δεν αναγνωρίζει τα δικαιώματά τους ως κρατουμένων πολέμου και δεν απαιτεί απαγγελία κατηγοριών και δίκη, ακόμα και αν η κράτηση έχει μεγάλη διάρκεια, επισήμανε ο Νιβ Γκόρντον, ισραηλινός καθηγητής που ειδικεύεται στα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου.
Στρατόπεδο Σντε Τεϊμάν
Ο Φαντί Αϊμάν Μοχάμαντ Ράντι, 21 ετών, πρώην φοιτητής Μηχανικής από τη Χαν Γιουνίς στη Γάζα, ήταν ένας από τους περίπου 20 Παλαιστινίους που αφέθηκαν ελεύθεροι στο πέρασμα του Κερέμ Σαλόμ στις 20 Αυγούστου.
Ο Ράντι λέει ότι δυσκολευόταν να τεντώσει τα πόδια του έπειτα από τέσσερις μήνες κράτησης με τα χέρια και τα πόδια δεμένα στο στρατόπεδο του Σντε Τεϊμάν, επισήμως μια εγκατάσταση διαλογής κρατουμένων.
«Δεν μας ανέκριναν, μας κατέστρεφαν» είπε.
Το Σντε Τεϊμάν, το οποίο βρίσκεται στην έρημο Νέγκεβ, είναι χώρος βασανιστηρίων και βιασμών, σύμφωνα με δεσμοφύλακες που τελικά έγιναν πληροφοριοδότες.
Το Ισραήλ διεξάγει αυτό το διάστημα έρευνα για αυτό που ο ΟΗΕ χαρακτήρισε ως «ιδιαίτερα αποτρόπαια περίπτωση» σεξουαλικής βίας, στο οποίο πέντε στρατιώτες φέρονται να βίασαν έναν κρατούμενο στον πρωκτό με μια μεταλλική ράβδο που τρύπησε τα εσωτερικά του όργανα.
Ο Ράντι καταγγέλλει ότι δεχόταν χτυπήματα επανειλημμένα και αυθαίρετα, του είχαν μονίμως δεμένα τα μάτια και τον είχαν σχεδόν συνέχεια καθισμένο στο πάτωμα χωρίς να κινείται.
Καταγγέλλει επίσης ότι στερήθηκε τον ύπνο για πέντε συνεχόμενες ημέρες σε έναν χώρο με δυνατή μουσική που οι ισραηλινοί αποκαλούσαν «disco room». Δεν έκανε πάντως λόγο για σεξουαλική βία.
Ο Ράντι, ο οποίος συνελήφθη στη Γάζα στις 4 Μαρτίου, λέει ότι ακόμα δυσκολεύεται ακόμα να κοιμηθεί και ότι ξαναζεί την περιπέτειά του κάθε φορά που μιλά γι΄αυτή –ένα κλασσικό σύμπτωμα μετατραυματικής διαταραχής.
«Κάθε φορά που βγάζω τις λέξεις, μου έρχονται στο μυαλό εικόνες των βασανιστηρίων» λέει ο νεαρός.
Το Reuters δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει τα λεγόμενά του, ενώ ο ισραηλινός στρατός δήλωσε πως δεν μπόρεσε να βρει τον σχετικό φάκελο επειδή το Reuters δεν είχε τον αριθμό ταυτότητας του Ράντι.
Παρά την απόφαση της κυβέρνησης για κατάργηση του Σντε Τεϊμάν, το στρατόπεδο παραμένει σε λειτουργία, ανέφερε η PCATI.
Ο Νέβε Γκόρντον, ο ισραηλινός καθηγητής που ειδικεύεται στα ανθρώπινα δικαιώματα, και έχει μάλιστα γράψει βιβλίο για τα βασανιστήρια στις ισραηλινές φυλακές, παρομοιάζει τις συνθήκες στις φυλακές του Ισραήλ με την τρομοκρατία.
Όπως είπε, η τρομοκρατία είναι συνήθως μια πράξη που περιορίζει τον αριθμό των ανθρώπων που επηρεάζονται άμεσα, με δραματικές όμως ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις. Το ίδιο ισχύει για τα βασανιστήρια».