Ο ρόλος του Κυπριακού και οι ενδεχόμενες συναντήσεις του τούρκου προέδρου και του έλληνα πρωθυπουργού με τον Μπάιντεν
Την Κύπρο δείχνουν ως το επόμενο ισχυρό «χαρτί» στα χέρια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εάν θελήσει να αναβιώσει την ένταση με την Αθήνα. Διά της πλαγίας. Διατηρώντας στο ακέραιο την Διακήρυξη των Αθηνών και μην διακινδυνεύοντας την αγορά των F-16 από τις ΗΠΑ.
Αναλυτές που παρακολουθούν τις εξελίξεις από την Ουάσιγκτον, την Αθήνα και τη Λευκωσία, τείνουν να συμφωνήσουν στο ότι εάν ο τούρκος πρόεδρος θελήσει να προσβάλει την Αθήνα και πιο συγκεκριμένα τον Κυριάκο Μητσοτάκη, θα το κάνει στο πεδίο του Κυπριακού. Ενδεικτική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και η δήλωση Ερντογάν προ ημερών, πως αν πίεζε περισσότερο η Τουρκία το 1974, θα μπορούσε να έχει καταλάβει όλο το νησί.
Οι κίνδυνοι
Ένα πεδίο που δεν προκαλεί – τυπικά – τη διακοπή του διαλόγου Ελλάδας – Τουρκίας, με ευθύνη της Άγκυρας, ωστόσο μπορεί να φέρει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση την Αθήνα. Και να την αφήσει εκτεθειμένη. Γιατί αν η ελληνική πλευρά διακόψει το διάλογο με αφορμή το Κυπριακό, θα κατηγορηθεί από την Τουρκία και θα της αποδοθούν – εάν συμφέρει διπλωματικά – ευθύνες και από τη διεθνή κοινότητα. Εάν δεν το κάνει, η ελληνική κυβέρνηση θα δεχθεί δριμύτατη κριτική στο εσωτερικό.
Σε κάθε περίπτωση η Άγκυρα ενόψει και της συμπλήρωσης των 50 ετών από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, έχει ήδη δρομολογήσει κινήσεις που θα δημιουργήσουν εντυπώσεις, όπως η πρόσκληση του τουρκοκύπριου ηγέτη, Ερσίν Τατάρ στη Σύνοδο του Οργανισμού Τουρκικών Κρατών τον Ιούλιο στο Αζερμπαϊτζάν.
Ενδιαφέρον οι επισκέψεις στις ΗΠΑ
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα έχει – εφόσον πραγματοποιηθεί καθώς έχει προαναγγελθεί από τον αμερικανό πρέσβη, Τζορτζ Τσούνη, στην Αλεξανδρούπολη, αλλά δεν έχει κλειδώσει επισήμως – η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τζο Μπάιντεν στις 4 Απριλίου στην Ουάσιγκτον. Πέραν των ανακοινώσεων, ενδιαφέρον θα έχει, εφόσον όπως αναφέραμε η συνάντηση πραγματοποιηθεί, θα έχει το τι θα ειπωθεί για τα ελληνοτουρκικά στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις. Και τι θα ζητήσουν οι ΗΠΑ από την Ελλάδα, εάν ζητήσουν.
Ένα μήνα μετά στις 9 Μαΐου, αναμένεται στην Ουάσιγκτον, σύμφωνα με τουρκικά ΜΜΕ, η επίσκεψη του τούρκου προέδρου στην Ουάσιγκτον για ένα τετ α τετ με τον Μπάιντεν. Με την Τουρκία να βάζει στην ατζέντα και τα F-35.
Εάν γίνει και υπάρξουν κοινές δηλώσεις, υπάρχουν ζητήματα που μπορεί να φέρουν τον Μπάιντεν σε δύσκολη θέση, όπως το Παλαιστινιακό και ο πόλεμος στη Γάζα. Κάτι που σταθμίζει η Ουάσιγκτον.
Το τι θα ζητήσει η Ουάσιγκτον από τον Ερντογάν σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά είναι επίσης ένα θέμα. Και τι πιέσεις θα ασκηθούν – αν ασκηθούν – για δρομολόγηση λύσεων και σε ποια κατεύθυνση στα ελληνοτουρκικά.
Κατά τα άλλα τα ήρεμα νερά στα ελληνοτουρκικά αναμένεται να συνεχιστούν. Ωστόσο το ερώτημα είναι τι θα γίνεται εκτός από την κεντρική σκηνή και στα υπόλοιπα ζητήματα.