Μαρτυρίες για φορτηγά ψυγεία που μετέφεραν θύματα βασανιστηρίων στους απέραντους μαζικούς τάφους του Αλ Κουταϊάφ και της Νάχτζα στη Συρία.
Τουλάχιστον 100.000 πτώματα ανθρώπων που βασανίστηκαν και σκοτώθηκαν από το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία βρίσκονται μόνο σε έναν από τους γιγάντιους μαζικούς τάφους που έρχονται στο φως μετά την ανατροπή του, σύμφωνα με οργάνωση αντιφρονούντων με έδρα ΗΠΑ.
«Εκατό χιλιάδες είναι η πιο συντηρητική εκτίμηση» για τον μαζικό τάφο του Αλ Κουταϊάφ, 40 χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας Δαμασκού, είπε στο Reuters ο Μουάζ Μουστάφα, επικεφαλής του Syrian Emergency Task Force.
Δήλωσε επίσης βέβαιος ότι οι μαζικοί τάφοι στη Συρία, στους οποίους όπως είπε έχουν ταφθεί όχι μόνο Σύροι αλλά και Βρετανοί και άλλοι υπήκοοι, είναι περισσότεροι από τους πέντε που έχουν ανακαλυφθεί ως τώρα.
O μαζικός τάφος του Αλ Κουταϊάφ σε εικόνα από drone (Reuters)
«Μηχανή θανάτου»
Η τάξη μεγέθους του αριθμού των νεκρών δείχνει να επιβεβαιώνεται από τον Στίβεν Ραπ, αμερικανό εισαγγελέα για εγκλήματα πολέμου, ο οποίος επισκέφθηκε τον μαζικό τάφο του Κουαϊάφ και έναν ακόμα στη Νάχτζα, επίσης κοντά στη Δαμασκό.
«Χιλιάδες άνθρωποι εργάζονταν σε αυτό το σύστημα δολοφονιών»
«Σίγουρα έχουμε πάνω από 100.000 ανθρώπους που εξαφανίστηκαν και βασανίστηκαν σε αυτή τη μηχανή θανάτου» δήλωσε ο Ραπ, τέως πρεσβευτής των ΗΠΑ στον ΟΗΕ για τα εγκλήματα πολέμου, επικεφαλής των ερευνών για τις περιπτώσεις της Ρουάντα και της Σιέρα Λεόνε.
«Δεν έχω σημαντικές αμφιβολίες για αυτά τα νούμερα έπειτα από αυτά που είδαμε στους μαζικούς τάφους. Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο από την εποχή των Ναζί» σχολίασε.
«Από τη μυστική αστυνομία που εξαφάνιζε ανθρώπους από τους δρόμους και τα σπίτια τους, στους δεσμοφύλακες και τους ανακριτές που τους στερούσαν το φαγητό και τους βασάνιζαν μέχρι θανάτου, μέχρι τους οδηγούς των φορτηγών και των χωματουργικών μηχανημάτων που έκρυβαν τα πτώματα, χιλιάδες άνθρωποι εργάζονταν σε αυτό το σύστημα δολοφονιών» συνέχισε ο Ραπ.
«Μιλάμε για ένα σύστημα κρατικού τρόμου που έγινε μηχανή θανάτου».
Εκατοντάδες χιλιάδες Σύροι εκτιμάται ότι σκοτώθηκαν από το 2011, όταν η επιχείρηση του Άσαντ για την καταστολή μαζικών διαδηλώσεων εξελίχθηκε σε εμφύλιο πόλεμο.
Τόσο ο Μπασάρ αλ Άσαντ που διέφυγε στη Ρωσία, όσο και ο πατέρας του Χαφέζ αλ Άσαντ, που προηγήθηκε και πέθανε το 2000, κατηγορούνται από ξένες οργανώσεις και κυβερνήσεις για μαζικές εκτελέσεις στις φυλακές καθώς και για χρήση χημικών όπλων κατά του συριακού λαού.
Ανθρώπινα οστά κείτονται στο έδαφος στον μαζικό τάφο της Νάχτζα (Reuters)
Αγνοούμενοι
Η Διεθνής Επιτροπή Εξαφανισμένων Προσώπων στη Χάγη ανέφερε ανεξάρτητα πως έχει λάβει πληροφορίες που υποδεικνύουν ότι μπορεί να υπάρχουν έως και 66 μαζικοί τάφοι στη Συρία.
Η Επιτροπή έχει λάβει αναφορές για περισσότερους από 157.000 Σύρους που δηλώθηκαν ως εξαφανισμένοι. Συγκριτικά, στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας τη δεκαετία του 1990 οι αγνοούμενοι ήταν περίπου 40.000, σημειώνει το Reuters.
Φορτηγά ψυγεία μετέφεραν εκατοντάδες νεκρούς από στρατιωτικά νοσοκομεία
Νέες αναφορές για αγνοουμένους καταφθάνουν τώρα μαζικά στην επιτροπή, δήλωσε η επικεφαλής της Κάθριν Μπόμπεργκερ.
Για τις οικογένειες των θυμάτων, η αναζήτηση για την αλήθεια μπορεί να είναι μακρά και δύσκολη, επισήμανε. Για την ταυτοποίηση μεσω DNA απαιτούνται βιολογικά δείγματα όχι μόνο των οστών αλλά και τουλάχιστον τριών συγγενών για κάθε περίπτωση, εξήγησε.
Τόνισε επίσης ότι οι μαζικοί τάφοι πρέπει να προστατευτούν για την ανάκτηση πειστηρίων –κάτι που δεν φαίνεται να συμβαίνει καθώς οι χώροι ήταν εύκολα προσβάσιμοι την Τρίτη.
Συγγενείς αγνοουμένων ψάχνουν ακόμα τους ανθρώπους τους στο κολαστήριο της φυλακής Σεντνάγια (Reuters)
Μπουλντόζες
Κάτοικοι της περιοχής γύρω από τους μαζικούς τάφους στη Νάφτζα και την πρώην στρατιωτική βάση του Αλ Κουταϊάφ περιέγραψαν μια σταθερή ροή από φορτηγά ψυγεία που έφερναν νεκρούς, οι οποίοι στη συνέχεια πετάγονταν σε μεγάλα χαντάκια που ανοίγονταν με μπουλντόζες.
«Οι τάφοι ετοιμάζονταν με οργανωμένο τρόπο. Τα φορτηγά έρχονταν, ξεφόρτωναν και έφευγαν. Υπήρχαν οχήματα ασφάλειας μαζί τους και κανείς δεν επιτρεπόταν να πλησιάσει, όποιος πλησίαζε κατέληγε κι αυτός στο χαντάκι» δήλωσε ο Αμπ Καλίντ, ο οποίος δουλεύει ως αγρότης στη Νάφτζα.
Στο Αλ Κουταϊάφ, οι κάτοικοι αρνήθηκαν να μιλήσουν, λέγοντας πως δεν ήταν σίγουροι για την ασφάλειά τους.
«Εδώ είναι τόπος φρίκης» είπε ένας κάτοικος την Τρίτη.
Δορυφορικές εικόνες που εξέτασε το Reuters δείχνουν ότι χωματουργικά έργα μεγάλης κλίμακας άρχισαν στο Αλ Κουταϊάφ μεταξύ του 2012 και του 2014 και συνεχίστηκαν μέχρι το 2022. Μια μπουλντόζα, τουλάχιστον τρία φορτηγά και μεγάλα χαντάκια διακρίνονται σε εικόνες της εταιρείας Maxar από αυτό το διάστημα.
O μαζικός τάφος της Νάχτζα σε δορυφορική φωτογραφία (Reuters)
Οι πρώτες πληροφορίες για τους μαζικούς τάφους τη Συρίας ήρθαν το 2021 και το 2023 από καταθέσεις σε γερμανικά δικαστήρια και καταθέσει στο αμερικανικό Κογκρέσο. Ένας άνδρας που δήλωσε ότι εργαζόταν στο σκάψιμο κατέθεσε για τους μαζικούς τάφους του Αλ Κουταϊάφ και της Νάχτζα κατά τη δίκη σύρων κυβερνητικών αξιωματούχων στη Γερμανία.
Την εποχή που εργαζόταν σε νεκροταφεία της Δαμασκού το 2011, δύο αξιωματούχοι εμφανίστηκαν στο γραφείο του και διέταξαν τον ίδιο και τους συναφέλφους του να αναλάβουν τη μεταφορά πτωμάτων.
Όπως κατέθεσε, οδηγούσε ένα φορτηγάκι διακοσμημένο με εικόνες του Άσαντ, το οποίο ακολουθούσαν φορτηγά ψυγεία με τα πτώματα.
Τα φορτηγά μετέφεραν εκατοντάδες νεκρούς από στρατιωτικά νοσοκομεία στους δύο μαζικούς τάφους.
Ο νεκροθάφτης διέφυγε από τη Συρία στην Ευρώπη το 2018 και έχει καταθέσει επανειλημμένα για τους μαζικούς τάφους, χωρίς να έχει αποκαλυφθεί η ταυτότητά του.
Όπως ανέφερε σε έγγραφη κατάθεσή του στο Κογκρέσο, «κάθε εβδομάδα, δυο φορές την εβδομάδα, κατέφταναν τρία φορτηγά γεμάτα με 300 έως 600 πτώματα θυμάτων βασανιστηρίων, πείνας και εκτελέσεων από στρατιωτικά νοσοκομεία και γραφεία πληροφοριών γύρω από τη Δαμασκό».
Ο Ομάρ Χουτζεϊράτι, πρώην επικεφαλής διαδηλώσεων κατά του Άσαντ που ζει κοντά στη Νάχτζα, υποψιάζονται ότι αρκετά από τα εξαφανισμένα μέλη της οικογένειάς του βρίσκονται στον μαζικό τάφο της πόλης.
Πιστεύει ότι τουλάχιστον κάποιοι από όσους εξαφανίστηκαν, συμπεριλαμβανομένων δύο γιων και τεσσάρων αδελφών του, συνελήφθησαν για διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος.
«Αυτή είναι η αμαρτία μου, αυτό τους έκανε να πάρουν την οικογένειά μου» είπε.