Κλιμακώνεται επικίνδυνα η αντιπαράθεση της Τουρκίας με τη Γαλλία σε προεδρικό επίπεδο, ενώ παρατηρείται μια διεύρυνση του φάσματος έντασης, αφού εμπλέκονται και άλλες μουσουλμανικές χώρες που είναι επικριτικές της ισλαμοφοβίας του Παρισιού, ενώ, πέραν των προσωπικών ύβρεων από τον Τούρκο πρόεδρο, η σύγκρουση επεκτάθηκε και σε μποϊκοτάζ των γαλλικών προϊόντων από την Αγκυρα.
Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Αν και ο Γάλλος πρόεδρος έχει ήδη τύχει της λεκτικής συμπαράστασης των διαφόρων ηγετών των κρατών-μελών της Ε.Ε., εν τούτοις κυριαρχεί μεταξύ διεθνών και έγκυρων αναλυτών αυξημένος βαθμός ανησυχίας για τα επόμενα βήματα της αντιπαράθεσης και πιθανές αντιδράσεις του ισλαμικού κόσμου, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που στο «βάθος του τούνελ» βλέπουν ακόμα και θρησκευτικό πόλεμο με απρόβλεπτες προεκτάσεις.
Οπωσδήποτε θα πρέπει να κυριαρχήσει ψυχραιμία, γιατί ελλοχεύουν πολυπαραγοντικοί και πολυπαραμετρικοί κίνδυνοι για την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, αλλά και για την εσωτερική συνοχή των κρατών. Δέκα χρόνια συμπληρώνονται από την Αραβική Ανοιξη, και προστίθενται νέες αποσταθεροποιητικές τάσεις στο όλο πλαίσιο των διακρατικών, περιφερειακών ή και παγκόσμιων πολιτισμικο-θρησκευτικών συγκρούσεων.
Θα ήθελα να παρουσιάσω συνοπτικά ορισμένα χαρακτηριστικά σημεία που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή:
Πρώτο: Στην Τουρκία -με μοναδική εξαίρεση το κουρδικό κόμμα HDP- όλα τα υπόλοιπα κόμματα συστρατεύτηκαν με τον Ερντογάν στη συγκρουσιακή δυναμική με τον Μακρόν. Υπάρχει λοιπόν ένα αρραγές εσωτερικό μέτωπο που υποστηρίζει τις θέσεις του Τούρκου προέδρου περί γαλλικής ισλαμοφοβίας και ότι ο Μακρόν «έχει ανάγκη ψυχοθεραπείας». Αλλωστε, σε δηλώσεις υποστήριξης του Ερντογάν προέβησαν οι Μπαχτσελί (MHP), Κιλιζντάρογλου (CHP) και Ακσενέρ (Καλό Κόμμα). Αυτό θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Ολα αυτά τα κόμματα συνοδοιπορούν με τον εμπρηστικό λόγο του Τούρκου πρόεδρου από τη Συρία μέχρι το Αζερμπαϊτζάν και μέχρι το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Δεύτερο: Χρειάζεται πολλή μεγάλη προσοχή, γιατί μέσα στις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες υπάρχουν επί χρόνια υπολογίσιμοι «ισλαμικοί θύλακες φονταμενταλισμού, εξτρεμισμού και βίαιων τάσεων», που εύκολα μπορούν να ενεργοποιηθούν και να πυροδοτήσουν τρομοκρατικές ενέργειες. Επίσης, ελλοχεύουν κίνδυνοι που προέρχονται από μάχιμους «μοναχικούς λύκους» που έχουν διαχρονικές διασυνδέσεις με την Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος.
Ειδικά στη Γαλλία οι εμπειρίες του Μπατακλάν, του Σεν Ντενί, της Νίκαιας είναι γνωστές, πολύνεκρες και βαθύτατα τραυματικές. Το ίδιο αφορά τις αιματηρές περιπτώσεις της Βαρκελώνης, του Βερολίνου, της Κολωνίας, της Στοκχόλμης, του Λονδίνου, του σιδηροδρομικού σταθμού Ατότσα στη Μαδρίτη, του αεροδρομίου Ζάβεντεμ στο Βέλγιο κ.ά. Παρά τις αναβαθμισμένες αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις και συνεργασίες των κρατών, οι ισλαμιστικοί κύκλοι είναι πανέτοιμοι για νέο κύκλο αίματος.
Τρίτο: Ο παράγοντας τουρκικές κοινότητες σε ορισμένες χώρες (Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο κ.ά.) είναι πολύ ισχυρός και στα ζητήματα του Κορανίου-Ισλάμ κ.λπ., δεν κινείται διαχωριστικά από άλλες μουσουλμανικές ομάδες, αλλά ενωτικά-συγκεντρωτικά και υποστηρικτικά πανισλαμικών ρευμάτων. Σε επίπεδο κρατικό αυτό παρατηρείται σε χώρες που υποστήριξαν την Αγκυρα, όπως το Πακιστάν, το σιιτικό Ιράν, το Αζερμπαϊτζάν, η Ιορδανία, το Κατάρ, η Μαλαισία, η Παλαιστίνη, το μετριοπαθές Εμιράτο του Κουβέιτ κ.λπ.
Μάλιστα, το Ισλαμαμπάντ και η Τεχεράνη προχώρησαν σε έντονες κινήσεις συμπαράστασης της σουνιτικής Τουρκίας, και προχώρησαν σε κλήση του πρέσβη της Γαλλίας στα υπουργεία Εξωτερικών για διαμαρτυρίες. Οπως είναι γνωστό, ο Ερντογάν στοχεύει στο να εμφανίζεται ως ηγέτης παγκόσμιας δύναμης με προεξάρχοντα ρόλο στον μουσουλμανικό κόσμο. Συνεπώς, τέτοιες εξάρσεις και αντιπαραθέσεις -όπως μεταξύ Ερντογάν και Μακρόν- μπορούν να έχουν δραματικές επιπτώσεις από τη Σκανδιναβία μέχρι την Κύπρο, σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή γεωγραφική ζώνη (μάλιστα, τις τελευταίες ώρες είχαμε και στην Κύπρο κάποια δείγματα…).
Τέταρτο: Ο Τούρκος πρόεδρος, εμφανιζόμενος ως χαλίφης και προστάτης των απανταχού μουσουλμάνων, μπορεί άνετα να εργαλειοποιήσει τις ορδές του μεταναστευτικού και να τις ριζοσπαστικοποιήσει σε βάρος δυτικών κρατών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η υπόθεση του Ολλανδού αντι-ισλαμιστή πολιτικού Γκερτ Βίλντερς (επικεφαλής του κόμματος PVV), που για ένα σκίτσο του ο Ερντογάν προσφεύγει στη Δικαιοσύνη και έφθασε στο σημείο να παρέμβει με προσωπική δήλωσή του ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε… Και στις Κάτω Χώρες οι ισχυρές τουρκικές κοινότητες (όπως και στη Γερμανία) πρόσκεινται πολιτικά στο κυβερνόν κόμμα AKP του Ερντογάν. Κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει -όπως έγινε και στο παρελθόν- κάποιους «ιεροκήρυκες του μίσους» να εκμεταλλευτούν τέτοιες ύπουλες καταστάσεις…
Πέμπτο: Τις ακραίες αντιδράσεις του Ερντογάν με τη Γαλλία θα ήταν καλό να τις αναλύσουμε και από την οπτική γωνία των παραπαιόντων πολιτικών και άλλων συμφερόντων του Μακρόν, ο οποίος βλέπει την ισχυροποίηση του Εθνικού Μετώπου της Μαρί Λεπέν σε βάρος των ποσοστών του στον γαλλικό λαό… Συνεπώς, πέραν των απαράδεκτων και εκρηκτικών θέσεων του Ερντογάν, ο Μακρόν μέσω της παρέμβασής του σε Ανατολική Μεσόγειο – Καύκασο – Συρία, ως και με τη δριμεία λεκτική αντιπαράθεση με την Αγκυρα, στοχεύει στο να αποκομίσει πολιτικά και κομματικά οφέλη.
Εκτο: Τέλος, στη χώρα μας, που αντιμετωπίζει πολυδιάστατη αντιπαράθεση με την Αγκυρα και διαδοχικές προκλήσεις εξ ανατολών, είναι σημαντικό να αυξήσουμε, ενδυναμώσουμε, διευρύνουμε τα μέτρα επιτήρησης, παρακολούθησης, ως και αποτροπής βίαιων εξάρσεων… Υπάρχουν στο εσωτερικό της χώρας μας ριζοσπαστικοί ισλαμικοί θύλακες που μπορούν να προκαλέσουν αποσταθεροποιητικές και ασύμμετρες κινήσεις υποτροπής της κοινωνικής ισορροπίας, ενώ παράλληλα να έχουμε άγρυπνα τα μάτια μας γιατί ύπουλα στοιχεία υπάρχουν, κρύβονται και μπορούν να δυναμιτίσουν την ατμόσφαιρα στη Θράκη μας, εκμεταλλευόμενοι περιπτώσεις των όποιων ζητημάτων (ή και τυχόν παραπόνων) της εκεί θρησκευτικής μειονότητας σε εξυπηρέτηση τουρκικών συμφερόντων.
*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής