Μπορεί κάποτε η «καταπράσινη» Ιρλανδία να καλυπτόταν από πανέμορφα δέντρα, αλλά σήμερα, μετα βίας αντιπροσωπεύουν το 11% του νησιού. Η Ιρλανδία δεν είναι τόσο πράσινη, όπως, νομίζουμε και αυτό θέλει να το ανατρέψει ένας… γλύπτης.
Ο Όαν Ντάλτον, Ιρλανδός γλύπτης και συγγραφέας, έβαλε στόχο της ζωής του να αποκαταστήσει την άγρια φύση (rewilding) στην Ιρλανδία, έχοντας μετατρέψει ο ίδιος μεγάλες εκτάσεις ιδιοκτησίας του.
Ο Ιρλανδός Ντάλτον, από το Δυτικό Κορκ, κατάφερε να αποκαταστήσει ένα κομμάτι τοπικού τροπικού δάσους 73 στρεμμάτων, στη χερσόνησο Beara, στην απόκρημνη νοτιοδυτική ακτή της χώρας.
Μιλώντας ο Ντάλτον στους New York Times ανέφερε ότι «Η Ιρλανδία έχει πραγματικά τη φήμη της ως το Σμαραγδένιο Νησί. Υπάρχει αυτή η αντίληψη ότι επειδή βρέχει πολύ στην Ιρλανδία και όλα είναι πράσινα και όλα μεγαλώνουν εύκολα, ότι η φύση τα πάει περίφημα εδώ».
Ωστόσο, η φύση στην Ιρλανδία δεν τα πάει και τόσο καλά σύμφωνα με την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος της Ιρλανδίας χώρας δημοσίευσε μια έκθεση που βαθμολόγησε την περιβαλλοντική υγεία της Ιρλανδίας ως «κακή». Πριν από χιλιάδες χρόνια, το 80% της Ιρλανδίας ήταν δασική. Τα δέντρα καλύπτουν τώρα μόλις το 11% της χώρας, ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη, και είναι κυρίως έλατα Sitka τα οποία δεν είναι δέντρα της περιοχής. Τα εγχώρια δέντρα καλύπτουν μόλις το 1% της ιρλανδικής γης.
Η βιοποικιλότητα υποφέρει επίσης, καθώς η Ιρλανδία μπορεί να έχει εκατομμύρια στρέμματα όμορφων καταπράσινων χωραφιών διάσπαρτων με αγελάδες και πρόβατα, αλλά αυτή η γη είναι σε μεγάλο βαθμό μονοκαλλιέργειες. «Αυτά τα μέρη είναι βιολογικές έρημοι», είπε ο Ντάλτον. «Δεν υπάρχει τίποτα εκεί για τη φύση». Ο ίδιος ασκεί κριτική στο ιδιαίτερα βιομηχανοποιημένο μοντέλο γεωργίας που έχει υιοθετήσει η Ιρλανδία, όντας μέλος της ΕΕ.
«Όλα βασίζονται σε γαλακτοκομικά και βοδινό κρέας και υπάρχουν τεράστια χρήματα σε αυτό. Εν τω μεταξύ, το Εθνικό Πάρκο Killarney είναι μακράν το πιο σημαντικό και μεγαλύτερο κομμάτι ιθαγενούς δάσους της Ιρλανδίας. Αλλά κατακλύζεται από επεμβατικά ελάφια Sika. Τα δέντρα δεν μπορούν να αναπαραχθούν επειδή τρώγονται όλα τα φυτά των γηγενών δέντρων. Τίποτα δεν έχει γίνει για να αλλάξει αυτό το είδος έλξης προς τα κάτω».
Η επιβλαβής αποικιοκρατία
Η εικόνα ήταν πολύ διαφορετική στην Ιρλανδία που εισβάλουν ξένοι, καθώς οι ντόπιοι λαοί είχαν μια πιο στενή σχέση με τον φυσικό κόσμο. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι και επί εποχών που ζούσαν μόνο αυτότοχθονες γαελικές φυλές δεν εξαφανίζονταν δάση. Ωστόσοι, σύμφωνα με τον συγγραφέα, οι Άγγλοι άποικοι έβλεπαν τα δάση, τους βάλτους και την άγρια γηγενή πανίδα σαν τους λύκους, ως κάτι που έπρεπε να υποταχθεί και να συντριβεί.
«Οι Ιρλανδοί στερήθηκαν τη γη και υπέφεραν φρικτά, από μαζικά γεγονότα θνησιμότητας έως την αναγκαστική μετανάστευση» αναφέρει. «Καταλήξαμε λοιπόν σε αυτή την ακραία προσκόλληση στη γη. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι περίπου τα τέλη του 19ου αιώνα. Οι άνθρωποι που ήταν ενοικιαστές αγρότες είχαν μια μαζική αντίσταση που τελικά κατέληξε στο να μπορέσουν να εξαγοράσουν τη γη που καλλιεργούσαν. Σε μέρη όπως το Beara, όπου η γη είναι τραχιά και οι εκμεταλλεύσεις ήταν μικρές, υπήρχε πραγματικός αγώνας επιβίωσης μέσω της γεωργίας. Αυτό σήμαινε να απωθήσεις τη φύση» αναφέρει.
Δεν φταίει για όλα η αποικιοκρατία
Ο ίδιος υποστήριξε ότι δεν πρέπει να ρίχνονται οι ευθύνες αποκλειστικά στην αγγλική αποικιοκρατία. «Το θέμα με την Ιρλανδία είναι ότι είχαμε αυτή τη μακρά τάση να κατηγορούμε τους Άγγλους και την αποικιοκρατία», συνέχισε ο Ντάλτον. «Αυτό δεν ισχύει, γιατί η Ιρλανδία είναι ανεξάρτητη για περισσότερο από έναν αιώνα και τα πράγματα έχουν χειροτερέψει».
Η κατάσταση οφείλεται εν πολλοίς, σύμφωνα με τον ίδιο, στο γεγονός ότι έχει απομείνει τόσο λίγη άγρια φύση στην Ιρλανδία, που δεν υπάρχουν μεγάλες και άγριες περιοχές που να έχουν αρκούδες και λύκους και λιοντάρια του βουνού. «Έτσι οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν πόσο άσχημα είναι τα πράγματα στην Ιρλανδία για τη φύση. Δεν συνειδητοποιούν πόσο οικολογικά άχρηστο είναι το μέρος».
Ο Ντάλτιν προσπαθεί να το αλλάξει αυτό, έχοντας εφαρμόσει ο ίδιος διακοπή της υπερβόσκησης με περίφραξη για να κρατηθούν εκτός τα ελάφια και τα αγριοκάτσικα και να απομακρυνθούν τα μη εγχώρια φυτά. Αυτά «Θα πρέπει να υιοθετηθούν σε εθνικό επίπεδο» αναφέρει.
Θα πρέπει επίσης, για τον ίδιο να δοθεί στους αγρότες η επιλογή να πληρώνονται για να επαναφέρουν τη γη τους, πρόσθεσε. Ακολουθούν αποσπάσματα από εκείνη τη συνομιλία, επεξεργασμένα και συμπυκνωμένα για λόγους σαφήνειας.
Για να διορθωθείΠάντα πρεσβεύω και πιέζω να δοθεί στους αγρότες η επιλογή να πληρώνονται για να επαναφέρουν τη γη τους, με τον ίδιο τρόπο που πληρώνονται για να βόσκουν τη γη τους με πρόβατα. Η εκτροφή προβάτων σε ένα μέρος όπως το Beara είναι εντελώς αντιοικονομική. Ακόμα και με τις επιδοτήσεις, τις περισσότερες φορές, μόλις και μετά βίας ξεπερνάς. Εάν δώσατε στους αγρότες τη δυνατότητα να πληρωθούν τα ίδια χρήματα, δεν πρόκειται να κοστίσει στον φορολογούμενο ή κάτι επιπλέον.