Ρυθμούς ανάπτυξης κοντά στο 2% περιμένει η Τράπεζα της Ελλάδας για την ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια, με τις προκλήσεις και τους κινδύνους πάντως να συσσωρεύονται, όπως προειδοποίησε ο διοικητής της τράπεζας, Γιάννης Στουρνάρας σε ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, στο Λουξεμβούργο, την περασμένη Παρασκευή.
Ειδικότερα, η ΤτΕ αναμένει ότι η οικονομική δραστηριότητα θα παραμείνει σε θετική αναπτυξιακή τροχιά, με ρυθμό μεγέθυνσης 1,9% το 2019 και 2,1% το 2020, όπως δήλωσε ο κ. Στουρνάρας.
Ο διοικητής της ΤτΕ προειδοποίησε ταυτόχρονα ότι η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις και ειδικότερα:
• Υψηλό απόθεμα Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.
• Υψηλό δημόσιο χρέος.
• Έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και αρνητική καθαρή διεθνής επενδυτική θέση.
• Αργός ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας.
• Υψηλό ποσοστό ανεργίας.
• Προβλεπόμενη δημογραφική μείωση του πληθυσμού.
• Επενδυτικό κενό.
• Επιχειρηματικό περιβάλλον που δεν είναι φιλικό προς τις επενδύσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο αναφέρθηκε σε εννέα προϋποθέσεις για τη διατηρήσιμη ανάπτυξη που περιλαμβάνουν τη μείωση των πλεονασμάτων και την αλλαγή του μίγματος δημοσιονομικής πολιτικής. Ειδικότερα:
• Μείωση του υψηλού ποσοστού ΜΕΔ.
• Μείωση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα από 3,5% του ΑΕΠ σε 2,2% του ΑΕΠ έως το 2022 και αλλαγή του μίγματος δημοσιονομικής πολιτικής.
• Διεύρυνση του πεδίου συνεργασίας δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.
• Βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης και της αποδοτικότητας των δημόσιων επιχειρήσεων.
• Επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και καλύτερη αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
• Εφαρμογή πιο στοχευμένης πολιτικής για την προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων.
• Ευελιξία στην αγορά εργασίας και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών.
• Διαφύλαξη της ανεξαρτησίας των θεσμών.
• Ενίσχυση του “τριγώνου της γνώσης” (εκπαίδευση – έρευνα – καινοτομία) και του ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας.
Δράσεις πολιτικής που απαιτούνται για την εμβάθυνση της ΟΝΕ
Ο διοικητής της ΤτΕ υπογράμμισε την ανάγκη για την άμεση ανάληψη δράσης για την περαιτέρω εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.
Σε αυτό το πλαίσιο, περιέγραψε ένα πλαίσιο δράσεων και προτεραιοτήτων που περιλαμβάνει:
• Ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασφάλισης Καταθέσεων, και ολοκλήρωση της Ένωσης των Κεφαλαιαγορών.
• Ενοποίηση και σύνδεση των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών κέντρων στο πλαίσιο της Ένωσης Κεφαλαιαγορών.
• Δημιουργία ενός κεντρικού εργαλείου δημοσιονομικής σταθεροποίησης που θα μπορούσε να προσφέρει αποτελεσματική προστασία απέναντι σε ασύμμετρες διαταραχές που προκαλούνται από περιφερειακές αναταράξεις.
• Ενίσχυση και τελική μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.
• Έκδοση ενός ευρωπαϊκού ασφαλούς τίτλου που θα μπορούσε να ενισχύσει τους ισολογισμούς των τραπεζών και το διεθνή ρόλο του ευρώ, ενώ παράλληλα θα επιτρέψει την αποτελεσματική λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος της ΕΕ και την ανάπτυξη των κεφαλαιαγορών της.
• Διασφάλιση της συμμετρικής λειτουργίας των μηχανισμών οικονομικής εξισορρόπησης, δηλ. προσαρμογή τόσο στα κράτη-μέλη με εξωτερικά ελλείμματα όσο και στα κράτη-μέλη με εξωτερικά πλεονάσματα.
• Αντιμετώπιση του χαμηλού μακροπρόθεσμου ρυθμού ανάπτυξης και της έλλειψης πραγματικής σύγκλισης.
• Έμφαση στην επιτάχυνση του ρυθμού ανόδου της παραγωγικότητας, με την πραγματοποίηση επενδύσεων στις δημόσιες υποδομές, την καινοτομία, την έρευνα και ανάπτυξη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
• Εφαρμογή δημοσιονομικής πολιτικής που να προάγει τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.
• Διασφάλιση της ανθεκτικότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος απέναντι στους κινδύνους που πηγάζουν από την κλιματική αλλαγή.
• Προώθηση μέτρων επιμερισμού κινδύνου (risk sharing) ταυτόχρονα με μέτρα μείωσης κινδύνου (risk reduction). Μόνο έτσι μπορεί να μετατραπεί το σημερινό μη συνεργατικό (non cooperative) παίγνιο μηδενικού αθροίσματος (zero-sum) σε συνεργατικό, από το οποίο όλοι θα βγαίνουν κερδισμένοι (win-win).