Ο πρώτος ολιγάρχης που ζητά αποζημίωση για τις κυρώσεις σε βάρος του λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία
Αποζημίωση για περιουσιακά στοιχεία αξίας δισ. δολαρίων ζητά ο Μιχαήλ Φρίντμαν, ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Ρωσίας, ζητά αποζημίωση από το Λουξεμβούργο και σχεδιάζει να προσφύγει στη δικαιοσύνη να έλθει σε συμφωνία, σύμφωνα με πηγές που μίλησαν στους Financial Times.
Το αίτημα, που κατατέθηκε τον Φεβρουάριο, καθιστά τον Φρίντμαν τον πρώτο ολιγάρχη που ζητά αποζημίωση για τις κυρώσεις σε βάρος του λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, αφού αμφισβήτησε επιτυχώς ορισμένους από τους λόγους για τους περιορισμούς της ΕΕ τον περασμένο μήνα.
Σε περίπτωση επιτυχίας, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα, θα μπορούσε ενδεχομένως να δικαιούται μια σημαντική πληρωμή βάσει μιας ασαφούς συνθήκης του 1989 μεταξύ του Βελγίου, του Λουξεμβούργου και της Σοβιετικής Ένωσης που προστατεύει τα περιουσιακά στοιχεία των επενδυτών από απαλλοτριώσεις και εθνικοποιήσεις, καθώς και από «οποιαδήποτε άλλα μέτρα που έχουν παρόμοια αποτελέσματα».
Είναι η τελευταία κίνηση σε μια νομική μάχη με τις δυτικές αρχές σχετικά με τις κυρώσεις εναντίον του. Ο γεννημένος στην Ουκρανία ολιγάρχης, ο οποίος μετακόμισε στο Λονδίνο πριν από μια δεκαετία, αρχικά άσκησε συγκρατημένη κριτική στην εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν, προτού αλλάξει στάση και επέστρεψε στη Μόσχα τον περασμένο Οκτώβριο.
Κατέχει μερίδιο στην μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα της Ρωσίας, την Alfa-Bank, το οποίο προσπαθεί να πουλήσει για να μην υπάρχει νομικό επιχείρημα που να στρέφεται εναντίον του όσον αφορά τις κυρώσεις.
Συμμετέχει στην επενδυτική εταιρεία LetterOne με έδρα το Λονδίνο και στη ρωσική τράπεζα Alfa-Bank μέσω οχημάτων στο Λουξεμβούργο που κατέχουν περιουσιακά στοιχεία συνολικής αξίας 15,8 δισ. δολαρίων. Σκοπεύει να ασκήσει αγωγή για ένα ποσό αποζημίωσης που δεν προσδιορίζεται για τις απώλειές του λόγω των κυρώσεων, εάν το Λουξεμβούργο δεν συμβιβαστεί μαζί του μόλις λήξει η εξάμηνη περίοδος χάριτος, ανέφεραν οι πηγές.
Σύμφωνα με τη συνθήκη, ο Φρίντμαν μπορεί να μηνύσει το Λουξεμβούργο στο διαιτητικό δικαστήριο της Στοκχόλμης ή να ζητήσει ad hoc διαιτησία στο πλαίσιο του Uncitral, της επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για το διεθνές εμπορικό δίκαιο.
Η απάντηση του Λουξεμβούργου
«Ως κράτος μέλος της ΕΕ, το Λουξεμβούργο εφαρμόζει τις κυρώσεις της ΕΕ», ανέφερε η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου σε δήλωσή της στους Financial Times. «Η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου είναι ενήμερη για το αίτημα του κ. Fridman. Επί του παρόντος, δεν εκκρεμεί καμία νομική υπόθεση».
«Η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου δεν μπορεί να προβεί σε περαιτέρω σχόλια σχετικά με το θέμα αυτό».
«Ο Πούτιν ενθαρρύνει αγωγές όπως αυτή» σημειώνει η Αλεξάνδρα Προκοπένκο, συνεργάτης του Carnegie Russia Eurasia Center στο Βερολίνο που μελετά την ελίτ της Μόσχας. «Είναι δικηγόρος και καταλαβαίνει ότι μια απόφαση υπέρ των ολιγαρχών αποδυναμώνει τα θεμέλια ολόκληρου του μηχανισμού κυρώσεων».
Ο Φρίντμαν, ο οποίος αρνήθηκε να σχολιάσει, και οι εταίροι του Πετρ Άβεν, Γκερμάν Καν και Αλεξέι Κουζμικέφ παραμένουν υπό κυρώσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο, την ΕΕ και τις ΗΠΑ για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι ολιγάρχες αναγκάστηκαν να παραχωρήσουν τον έλεγχο της LetterOne και προχώρησαν στην πώληση των μεριδίων τους στην Alfa-Bank, το μεγαλύτερο ρωσικό περιουσιακό τους στοιχείο.
Ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ έκρινε τον περασμένο μήνα ότι δεν δικαιολογείται μέρος της αιτιολόγησης των κυρώσεων κατά του Φρίντμαν και του Άβεν, με την αιτιολογία ότι δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις ότι οι δύο ολιγάρχες υποστηρίζουν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Πηγή: ΟΤ